Amerika Birleşik Devletleri’nde çalışan ya da gelir elde eden herkesin karşılaştığı yükümlülüklerden biri bireysel gelir vergisidir. ABD’de vergi sistemi, karmaşık ve çok katmanlı bir yapıdadır. Federal düzeyde alınan vergilere ek olarak, bazı eyalet ve şehirler de kendi gelir vergilerini uygular. Bu da göçmenler, yeni gelen profesyoneller ve Amerika’da ilk kez çalışmaya başlayanlar için kafa karıştırıcı olabilir.
Bu yazıda, Amerika’da bireysel gelir vergisinin nasıl işlediğini, kimlerin yükümlü olduğunu, vergi oranlarını, ödeme şekillerini, beyan dönemlerini ve dikkat edilmesi gereken temel hususları ele alıyoruz.
ABD Vergi Sisteminin Temel Yapısı
Amerika’da bireysel gelir vergisi sistemi üç temel düzeyden oluşur. Bu katmanlı yapı, mükellefin yaşadığı bölgeye göre farklı kurallar ve oranlara tabi olduğu anlamına gelir.
- Federal Vergi: IRS (Internal Revenue Service) tarafından toplanan ve her ABD vergi mükellefi tarafından ödenmesi gereken ana vergidir.
- Eyalet Vergisi: Her eyaletin uygulayıp uygulamamakta serbest olduğu bireysel gelir vergisidir.
- Yerel Vergi: Özellikle büyük şehirlerde, şehir yönetimlerinin uyguladığı ek gelir vergileridir.
Bu üçlü yapı, kişinin gelir düzeyine ve yaşadığı eyalet/şehir kombinasyonuna bağlı olarak toplam vergi yükünü doğrudan etkiler.
Kimler Bireysel Gelir Vergisi Ödemekle Yükümlüdür?
Amerika’da vergiye tabi olmak için vatandaş olmanız gerekmez. ABD vergi sistemi, gelir elde eden herkesi kapsayan geniş bir sorumluluk tanımı sunar.
Aşağıdaki gruplar, bireysel gelir vergisi beyanı yapmak ve vergi ödemekle yükümlüdür:
- ABD vatandaşları
- Green Card sahipleri
- 183 günden fazla ABD’de kalan yabancılar (Substantial Presence Test’e göre)
- ABD kaynaklı gelir elde eden sınırlı yükümlüler
Yukarıdaki statülerden birine sahipseniz, ABD’de vergi beyanında bulunmanız ve ödemelerinizi zamanında yapmalısınız.
Kısaca: Substantial Presence Test Nedir?
Yerleşik yabancı sayılmak için kullanılan bu test, ABD’de fiziksel olarak bulunulan gün sayısına göre hesaplanır.
| Yıl | Hesaba Katılan Gün Oranı | | --- | --- | | Bulunulan yıl | %100 | | 1 yıl önce | %33 | | 2 yıl önce | %16 |
Bu kriterlere göre Amerika’da son 3 yılda toplamda 183 gün bulunan kişiler, resident alien (yerleşik yabancı) sayılır ve vergi mükellefi kabul edilir.
Bu yazımızı da okuyun: Amerika Vergi Sistemi
Vergiye Tabi Gelir Türleri
ABD’de elde edilen gelirlerin çoğu vergiye tabidir. Gelirin türü, hangi formla beyan edileceğini ve vergi oranını belirler.
En yaygın vergilendirilen gelir kalemleri şunlardır:
- Maaş ve ücret gelirleri
- Serbest meslek kazançları
- Sermaye kazançları (hisse senedi, gayrimenkul satış karı)
- Faiz ve temettü gelirleri
- Kira gelirleri
- Telif ve patent gelirleri
- Kripto para alım-satım kazançları
Her gelir türü farklı oran ve beyan kurallarına tabi olabileceğinden gelir türünüzü doğru sınıflandırmak hatasız beyan açısından oldukça önemlidir.
Federal Gelir Vergisi Oranları (2025)
ABD’de federal gelir vergisi sistemi artan oranlıdır. Geliriniz yükseldikçe, daha yüksek bir vergi dilimine girersiniz. Ancak toplam gelirinizin tamamı en yüksek orandan vergilendirilmez.
2025 yılı için federal vergi oranları aşağıdaki gibidir:
| Gelir Aralığı (Single Filer) | Vergi Oranı | | --- | --- | | 0 – 11,600 USD | %10 | | 11,601 – 47,150 USD | %12 | | 47,151 – 100,525 USD | %22 | | 100,526 – 191,950 USD | %24 | | 191,951 – 243,725 USD | %32 | | 243,726 – 609,350 USD | %35 | | 609,351 USD üzeri | %37 |
Bu sistem, düşük ve orta gelirli bireylerin daha az vergi ödemesini, yüksek gelirli bireylerin ise Amerikan ekonomisine daha fazla katkı yapmasını amaçlar.
Eyalet ve Yerel Vergiler
Federal vergiye ek olarak, bazı eyalet ve şehirlerde de gelir vergisi uygulanır. Bu vergiler eyaletlerin kendi yasaları çerçevesinde belirlenir.
Bazı örnek oranlar şu şekildedir:
| Eyalet | Gelir Vergisi Oranı | | --- | --- | | California | %1 – %13.3 | | New York | %4 – %10.9 | | Texas | Yok | | Florida | Yok | | Washington | Yok |
Eyalet gelir vergileriyle birlikte, yaşadığınız şehirde (örneğin New York City) %3’e varan yerel gelir vergisiyle karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle yaşamayı planladığınız bölgeyi seçerken vergi yükünü mutlaka göz önünde bulundurmalısınız.
Bireysel Gelir Vergisi Amerika’da Nasıl Ödenir?
Vergi yükümlülüğü sadece yıl sonunda değil, yıl boyunca devam eder. ABD’de vergi sistemi “pay-as-you-go” prensibiyle işler. Yani gelir elde ettikçe vergi ödersiniz. Bu ödeme şekli, kişinin çalışma statüsüne göre değişiklik gösterir.
1. Maaşlı Çalışanlar için (Withholding Sistemi)
Çalışan bireylerin maaşlarından her ödeme döneminde otomatik olarak vergi kesilir.
- İşveren, IRS’e bu tutarı gönderir.
- Kesinti oranı Form W-4 ile belirlenir.
- Yıl sonunda fazla vergi kesildiyse iade alınabilir.
Bu sistem, çalışanların vergi yükümlülüğünü düzenli ve sorunsuz bir şekilde yerine getirmesini sağlar.
2. Serbest Çalışanlar için (Estimated Taxes)
Maaş almayan bireyler yıl içinde IRS’e doğrudan ödeme yaparlar.
- Yılda 4 defa tahmini vergi ödemesi yapılır.
- Ödemeler Form 1040-ES ile gerçekleştirilir.
- Zamanında ödeme yapılmazsa faiz ve ceza uygulanır.
Serbest çalışanların bu yükümlülüğü göz ardı etmesi yıl sonunda ciddi mali sorunlara yol açabilir.
Ödeme Yöntemleri
IRS, farklı ödeme yöntemleri sunar. Bu seçeneklerden sizin için en kullanışlı olanını seçerek ödeme yapmanız mümkündür. Bir tabloda göstermemiz gerekirse:
| Yöntem | Açıklama | | --- | --- | | IRS Direct Pay | Banka hesabından ücretsiz ödeme | | IRS Online Account | Kendi vergi hesabınızdan takip ve ödeme | | IRS2Go Uygulaması | Mobil ödeme | | Kredi Kartı | Komisyonlu ödeme seçeneği |
Bu kanallar sayesinde vergi ödeme işlemleri hızlı, güvenli ve erişilebilir hale gelir. Öte yandan, vergi borcu çıkan kişiler, IRS ile anlaşarak taksitli ödeme planı oluşturabilir. Bu sayede ödeme baskısı azaltılır ve ceza riski en aza indirilir.
Vergi Beyanı: Hangi Formlar Kullanılır?
ABD’de gelir beyanı çeşitli formlar aracılığıyla yapılır. Doğru formu kullandığınızdan emin olmalısınız.
En yaygın formlar şunlardır:
- Form 1040: Standart bireysel beyan formudur
- Form 1040-NR: Sınırlı yükümlüler için hazırlanmıştır
- Schedule C: Serbest meslek geliri beyanı için kullanılır
- Schedule D: Sermaye kazancı vergi beyanı için gönderilir
- Form 8938 & FBAR: Yurt dışı finansal varlıkların vergi beyanı için gereklidir
Beyan sürecinizin karmaşıklığı arttıkça profesyonel destek almanız fayda olduğunu belirtmek isteriz.
Beyan Dönemi ve Son Tarihler
Vergi beyanı, yıl sonunu takip eden yılın ilk çeyreğinde yapılır. Ancak bazı durumlarda ek süreler tanınır. Yakından bakalım:
- Normal beyan süresi: 15 Nisan
- Yurt dışında yaşayanlar için: Otomatik 2 ay ek süre vardır
- Form 4868 ile: 6 ay ek süre başvurusu yapılabilir
Ödeme süresi uzatılamaz, bu nedenle gecikme durumunda faiz işler.
Göçmenler İçin Özel Durumlar
Göçmenler için bazı vergi kuralları farklılık gösterebilir. Bu özel durumları bilmek, beyan sürecinizi doğru yönetmenize yardımcı olur. Detaylara bakalım:
- Green Card sahipleri tam mükelleftir.
- F-1, J-1 gibi vizelerde sınırlı mükellefiyet geçerlidir.
- Türkiye ile ABD arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması vardır.
- SSN olmayan bireyler ITIN ile beyan yapabilir.
Bu detaylar ışığında, statünüze uygun stratejiyle hareket etmek yasal ve finansal avantaj sağlar.
Amerika’da bireysel gelir vergisi sistemi çok katmanlı ve ayrıntılıdır. Ancak doğru bilgiye sahip olduğunuzda, bu sistemi lehinize kullanmak mümkündür. Statünüze uygun beyan süreci oluşturmak ve olası riskleri en aza indirmek için planlı hareket etmelisiniz.
Siz de Amerika’da bireysel gelir vergisi süreci hakkında daha fazla bilgi almak, beyan yükümlülüklerinizi netleştirmek ve vergi stratejinizi oluşturmak istiyorsanız [email protected] adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz. Uzman ekibimiz, statünüze özel çözümlerle yanınızda olacaktır.
