Amerika Birleşik Devletleri’nde kalıcı olarak yaşamak, çalışmak ve vatandaşlık elde etmek, doğru planlama ve sabır gerektiren uzun bir göçmenlik yolculuğudur.
Bu süreç iki temel aşamadan oluşur: Önce Green Card ile yasal oturum hakkı elde edilir, ardından belirli şartlar sağlandığında Amerikan vatandaşlığı başvurusu yapılabilir.
Benim gözlemim, bu süreci başarıyla tamamlayan kişilerin ortak noktasının doğru bilgiye erken ulaşmak ve her adımı planlı şekilde yönetmek olduğudur. Bu yazıda, Amerika’da oturma izni ve vatandaşlık sürecinin nasıl ilerlediğini, hangi belgelerin gerekli olduğunu ve hangi kriterlerin dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini açıklıyorum.
Oturma İzni Almanın Temel Yolları
Amerika’da daimi oturum hakkı elde etmenin en bilinen yolu, Green Card başvurusudur. Bu statü, kişiye ABD’de süresiz yaşama ve çalışma hakkı tanır. Green Card’a ulaşmanın birkaç temel yolu bulunur:
- Aile Üzerinden Green Card: Aile birleşimi, ABD göçmenlik sisteminin en temel taşlarından birini oluşturmaktadır. ABD vatandaşı veya Green Card sahibi bir yakınınızın sizi sponsorlukla desteklemesi durumunda aile üzerinden Green Card başvurusu yapabilirsiniz. ABD vatandaşları, eşlerini, 21 yaşından küçük evli olmayan çocuklarını ve ebeveynlerini doğrudan sponsor edebilirler ve bu kategori için herhangi bir kontenjan sınırı bulunmadığından bekleme süreleri oldukça kısadır. Bunun yanı sıra ABD vatandaşları, 21 yaş üstü evli veya bekar çocuklarını ve kardeşlerini de sponsor edebilirler, ancak bu durumda yıllık kontenjan sınırlamaları nedeniyle bekleme süreleri bazen 10 yılı bile aşabilir. Green Card sahipleri ise sadece eşlerini ve evli olmayan çocuklarını sponsor edebilirler ve bu kategoride de kontenjan sınırlamaları geçerlidir. Sponsor olan kişinin, desteklediği aile üyesinin ABD’de maddi sıkıntı yaşamayacağını kanıtlaması için Form I-864 ile gelirinin federal yoksulluk sınırının en az yüzde 125’i kadar olduğunu belgelemesi gerekmektedir. Başvuru süreci genellikle Form I-130 ile başlar ve evlilik yoluyla yapılan başvurularda, evliliğin sahte olmadığını kanıtlamak için ortak fotoğraflar, banka hesapları ve kira sözleşmeleri gibi detaylı belgeler sunulması istenir.
- İş Tabanlı Green Card: İş tabanlı Green Card, ABD ekonomisine katkı sağlayacak nitelikli çalışanları, yatırımcıları ve olağanüstü yeteneklere sahip bireyleri ülkeye çekmek amacıyla tasarlanmış bir sistemdir. Bu kategori beş farklı öncelik seviyesine ayrılmıştır: EB-1 olağanüstü yeteneklere sahip kişileri, üstün profesörleri ve çok uluslu şirket yöneticilerini kapsar ve iş teklifi gerektirmez; EB-2 ileri derecede uzmanlaşmış eğitim veya olağanüstü yeteneğe sahip profesyonelleri içerir ve ulusal çıkar muafiyeti ile iş teklifi şartından muaf tutulabilir; EB-3 vasıflı ve vasıfsız işçileri kapsar ve en geniş başvuru havuzuna sahiptir; EB-4 din adamları ve özel göçmen gruplarını içerir; EB-5 ise en az 800 bin ila 1.05 milyon dolar yatırım yapan ve en az 10 iş yaratan girişimcilere yöneliktir. İş tabanlı başvurularda genellikle işverenin PERM emek sertifikası alması, Form I-140 ile göçmen dilekçesi sunması ve ardından Form I-485 ile statü düzeltme yapılması gerekir. Süreç karmaşık ve uzun olabilir, özellikle Hindistan ve Çin gibi yüksek talep gören ülkelerden gelen başvuru sahipleri için bekleme süreleri on yılları bulabilir.
- Green Card Çekilişi (DV Lottery): Çeşitlilik Vizesi Programı, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından her yıl düzenlenen ve son beş yıl içinde ABD’ye 50 binden az göçmen gönderen ülkelerden gelen başvuru sahiplerine yaklaşık 55 bin Green Card dağıtan bir çekiliş sistemidir. Programa başvuru tamamen ücretsizdir ve her yıl Ekim-Kasım ayları arasında resmi web sitesi üzerinden yapılır. Başvuru sahiplerinin en az lise diplomasına veya son beş yıl içinde en az iki yıllık iş deneyimine sahip olması gerekir ve uygunluk kişinin doğum yerine göre belirlenir. Her yıl milyonlarca başvuru arasından rastgele seçim yapılır ve kazananlar Mayıs ayında açıklanır, ancak çekilişi kazanmak otomatik olarak Green Card garantisi vermez çünkü kazananların hala konsolosluk mülakatından geçmeleri, sağlık kontrollerini tamamlamaları ve sabıka kayıtlarını sunmaları gerekir. Bu program herhangi bir işveren sponsorluğu veya aile bağlantısı gerektirmediği için cazip bir seçenektir, ancak kazanma şansının düşük olması ve dolandırıcılık vakalarının yaygın olması nedeniyle yalnızca resmi web sitesi üzerinden başvuru yapılmalı ve ücret talep eden aracılardan uzak durulmalıdır.
- Sığınma veya İltica Yoluyla: Sığınma ve iltica, ırkı, dini, milliyeti, belirli bir sosyal gruba üyeliği veya siyasi görüşleri nedeniyle ülkesinde zulüm, savaş, ayrımcılık veya ciddi tehdit altında olan bireylerin ABD’de koruma talep etmelerini sağlayan insani bir koruma mekanizmasıdır. Sığınma, kişinin ABD topraklarında veya bir giriş noktasında bulunduğu sırada Form I-589 ile yaptığı başvurudur ve genellikle ABD’ye girişten sonra bir yıl içinde yapılması gerekir; iltica ise kişinin henüz ABD dışında iken Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği veya ABD yeniden yerleştirme programları aracılığıyla yaptığı başvurudur. Başvuru sahiplerinin, zulmün devlet tarafından yapıldığını veya devletin bu zulmü önleyemediğini kanıtlamaları gerekir ve siyasi aktivistler, azınlık grupları, LGBT+ bireyler veya kadın hakları savunucuları gibi gruplar bu korumayı talep edebilirler. Başvuru süreci sırasında kişisel ifadeler, tanık beyanları, ülke koşulları raporları ve tıbbi raporlar gibi kanıtlar sunulur ve başvuru onaylanırsa kişi bir yıl sonra Green Card, dört yıl sonra da vatandaşlık için başvurabilir. Ancak bu süreç son derece hassas ve karmaşıktır, reddedilme oranı yüksektir ve reddedilen başvuru sahipleri sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıya kalabilirler, bu nedenle deneyimli bir göçmenlik avukatından yardım almak şiddetle tavsiye edilir.
Her kategori, kendine özgü belge ve prosedürler içerir. Örneğin; aile temelli başvurularda evlilik veya akrabalık bağlarının resmî belgelerle kanıtlanması, iş temelli başvurularda ise işveren destek yazıları, yatırım planları veya yetenek belgeleri gerekir.
Green Card süreci teknik detaylar ve uzun bekleme süreleri içerebilir. Bu nedenle her başvuru sahibinin aşağıdaki temel noktaları dikkate alması gerekir:
- Eksiksiz belge sunumu: Eksik veya yanlış evrak, süreci aylarca geciktirebilir.
- Formların doğru doldurulması: USCIS formlarında yapılan küçük hatalar bile başvurunun reddine yol açabilir.
- Güncel mevzuat takibi: Göçmenlik politikaları sık değiştiği için her aşamada USCIS’in en güncel yönergeleri kontrol edilmelidir.
- Profesyonel destek alınması: Özellikle iş ve yatırım tabanlı başvurularda, uzman avukat desteği büyük fark yaratır.
Başvurunun onaylanmasıyla birlikte kişi artık Green Card sahibi olur ve ABD’de yasal olarak yaşama, çalışma ve aile üyelerini getirme hakkına sahip hale gelir. Bu statü aynı zamanda vatandaşlık sürecinin ilk adımıdır.
Green Card Sonrası Vatandaşlığa Geçiş
Green Card aldıktan sonra belirli koşulları sağlayan bireyler, Amerikan vatandaşlığına başvurabilir. Bu süreç, “Naturalization” olarak adlandırılır.
Vatandaşlık Başvuru Şartları
Amerikan vatandaşlığına geçmek isteyenlerin genel olarak şu kriterleri karşılaması gerekir:
- En az 5 yıldır Green Card sahibi olmak (ABD vatandaşı ile evliyseniz bu süre 3 yıldır)
- Son 5 yıl içinde en az 30 ay ABD’de fiziksel olarak bulunmuş olmak
- Sabıka kaydının temiz olması ve “iyi ahlak” kriterini karşılamak
- İngilizce okuyup yazabilmek ve ABD tarihi ile yönetim sistemine hâkim olmak
- ABD Anayasası’na bağlılık yemini etmeye hazır olmak
Bu şartlar tamamlandıktan sonra, Form N-400 doldurularak vatandaşlık başvurusu yapılabilir.
Amerikan Vatandaşlık Sınavı
Vatandaşlığa geçiş sürecinin önemli bir aşaması da vatandaşlık sınavı ve mülakatıdır.
USCIS bu sınavla hem İngilizce yeterliliği hem de ABD’nin tarihi ve yönetim sistemiyle ilgili temel bilgileri değerlendirir.
- Civics Test: ABD tarihi, Anayasa ve hükümet yapısı hakkında 100 resmi sorudan 10 tanesi sorulur. En az 6’sını doğru cevaplamak yeterlidir.
- English Test: Başvuran kişinin İngilizce konuşma, okuma ve yazma becerileri kısa bir görüşme sırasında test edilir.
Bazı ileri yaşlı ya da sağlık sorunları olan bireyler bu sınavdan kısmen veya tamamen muaf tutulabilir.
Sınavı başarıyla geçen adaylar, USCIS memurlarıyla mülakata çağrılır.
Bu görüşmede başvuru formları gözden geçirilir, belgeler doğrulanır ve birkaç ek soru yöneltilir.
Tüm aşamalar tamamlandığında son adım, Oath of Allegiance yani bağlılık yemini törenidir.
Bu yeminle birlikte kişi resmen Amerikan vatandaşı olur ve ABD pasaportu alma hakkı kazanır. Bu an, birçok kişi için yalnızca bir yasal statü değil, yeni bir hayatın başlangıcı anlamına gelir.
Bu yazımıza da göz atın: Green Card ile Amerika’da Elde Edilebilecek Avantajlar Nelerdir?
Green Card mı, Vatandaşlık mı?
Bazı kişiler uzun süre Green Card statüsünü korumayı tercih ederken, bazıları vatandaşlıkla süreci tamamlamayı hedefler. İki statü arasındaki farkları şöyle özetleyebilirim:
| Özellik | Green Card | Amerikan Vatandaşlığı |
|---|---|---|
| Kalıcı oturum hakkı | ✔️ | ✔️ |
| Oy kullanma hakkı | ❌ | ✔️ |
| ABD pasaportu alma | ❌ | ✔️ |
| Seçimlere katılma | ❌ | ✔️ |
| Suç durumunda sınır dışı edilme riski | ✔️ | ❌ |
Green Card sahipleri ABD’de yasal olarak yaşayabilir, çalışabilir ve seyahat edebilir; ancak oy kullanamazlar ve bazı federal işlere başvuramazlar. Vatandaşlık ise bu kısıtlamaları ortadan kaldırır.
Amerika’da kalıcı statü elde etmek, yalnızca belgeleri tamamlamaktan ibaret değildir; aynı zamanda stratejik bir planlamayı gerektirir.
Green Card başvurusundan vatandaşlığa geçişe kadar her aşamada doğru belgeler, zamanında yapılan işlemler ve profesyonel hukuki rehberlik büyük önem taşır.
Benim tavsiyem, süreci asla “sadece bir form doldurma işi” olarak görmemenizdir. Bu yolculuk, hayatınızın yeni bir dönemini şekillendirir.
Eğer siz de Amerika’da Green Card başvurusu yapmak, vatandaşlık sürecine hazırlanmak veya mevcut statünüzü değerlendirmek istiyorsanız, bize info@grapelaw.com adresinden ulaşabilirsiniz.
New York merkezli ekibimizle, sizin için en uygun göçmenlik stratejisini birlikte planlayabiliriz.
Kategoriler
