Amerika Birleşik Devletleri’nde yabancı çalışanları istihdam etmek isteyen işverenlerin en çok başvurduğu vize türlerinden biri H-1B’dir. Ancak bu vize türü, her yıl belirli sayıda başvuruya açık olan ve sınırlı bir kota ile yürütülen bir programdır. Her yılda yalnızca 85.000 kişilik bir kontenjan sunulur ve bu kontenjan genellikle kısa sürede dolar. Bu durum, başvuruların çekiliş sistemiyle değerlendirilmesine ve pek çok adayın elenmesine yol açar.
Bu noktada, H-1B kota muafiyeti (cap-exempt) kavramı devreye girer. Bazı işverenler, H-1B başvurularını yıllık sınırlamaya takılmadan, yıl boyunca diledikleri zaman iletebilirler. Bu ayrıcalık, hem zamandan tasarruf etmek hem de başvurunun başarı ihtimalini artırmak açısından oldukça değerlidir. Peki kimler bu muafiyetten yararlanabilir? Şimdi detaylı şekilde incelenecektir.
Kota Muafiyeti Nedir?
Kota muafiyeti, başvurunun belirli bir sayısal sınıra tabi olmadan kabul edilebilmesini ifade eder. Normal koşullarda, her yıl Mart ayında başvuru sistemi açılır ve bu süre zarfında iletilen dilekçeler kura sistemine girer. Ancak bazı kurumlar için bu sınırlama geçerli değildir; bu kurumlar çalışanlarına yılın herhangi bir döneminde, çekilişe girmeden H-1B vizesi için başvuru yapabilir.
Bu tür başvuruların değerlendirme sürecine doğrudan alınması, hem çalışanlar hem de işverenler açısından avantaj sağlar. Ayrıca kurumların pozisyonlarını daha hızlı doldurmasına olanak tanır.
Hangi Kurumlar Yararlanabilir?
Kota muafiyeti, yalnızca belirli niteliklere sahip kurumlara tanınan bir haktır. USCIS (Amerikan Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri), aşağıdaki türdeki kurumları muafiyet kapsamında değerlendirir:
- Akredite, kâr amacı gütmeyen yükseköğrenim kurumları (örneğin üniversiteler ve kolejler)
- Bu kurumlarla organik ilişkiye sahip, kâr amacı gütmeyen organizasyonlar
- Bağımsız kâr amacı gütmeyen araştırma merkezleri
- Devlete bağlı araştırma kuruluşları
Yukarıdaki kurumlar, çalışanları için yıllık sayı sınırlamasından etkilenmeden H-1B başvurusu yapabilir. Ancak bu ayrıcalıktan faydalanmak için kurumun gerçekten bu statüye sahip olduğunu detaylı şekilde belgelenmelidir.
Kota muafiyetine uygunluk, çoğu zaman başvurunun yapıldığı kurumun niteliğine ve çalışmanın doğasına bağlıdır. Örneğin, bir tıp doktorunun bir üniversite hastanesinde tam zamanlı olarak görev alması bu muafiyet kapsamına girebilir. Benzer şekilde, bir veri bilimcisinin devlet destekli bir araştırma laboratuvarında işe başlaması veya bir doktora araştırmacısının kamu fonlarıyla yürütülen bilimsel bir projede görev alması da aynı çerçevede değerlendirilebilir. Üniversitelerle yapısal bağlantısı bulunan, kâr amacı gütmeyen vakıf ya da enstitülerde çalışan uzmanlar da bu ayrıcalıktan faydalanabilir. Örneğin, bir biyoteknoloji uzmanı böyle bir vakıf bünyesinde, üniversitenin yürüttüğü bir araştırma programı kapsamında çalışıyorsa, bu durum kota muafiyetine uygunluk açısından olumlu bir örnek teşkil eder.
Bu senaryolarda işverenler, H-1B başvurularını doğrudan USCIS’e sunabilir; başvuru sahipleri ise yıllık çekiliş sistemine girmeden değerlendirme sürecine geçebilir. Böylece zaman kaybı yaşanmaz ve pozisyona hızlı bir geçiş mümkün olur.
Özel Sektör Nasıl Yararlanabilir?
Genel düşüncenin aksine, yalnızca üniversiteler veya araştırma merkezleri değil, bazı özel şirketler de dolaylı olarak kota dışı başvuru yapabilir. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için şu iki şartın karşılanması beklenir:
- Çalışan, zamanının büyük bir kısmını kota muafiyetine sahip bir kurumda geçiriyor olmalıdır.
- Yapılan iş, doğrudan bu kurumun eğitim veya araştırma faaliyetiyle ilgili olmalıdır.
Örneğin, bir yazılım mühendisi, üniversite araştırma laboratuvarında yürütülen federal destekli bir projede görev alıyorsa, bu durum başvurunun muafiyet kapsamında değerlendirilmesine neden olur. Fakat özel şirketin, bu yapıyı ve görev tanımını açık şekilde ispatlamalıdır.
Avantajlar
Kota dışı başvuru imkânı, özellikle aşağıdaki açılardan oldukça avantajlıdır:
- Zamanlama esnekliği: Yılın herhangi bir döneminde başvuru yapılabilir.
- Daha az belirsizlik: Çekiliş sistemine girmeye gerek olmadığı için başvurunun sonucu tamamen başvuru sahibinin yeterliliklerine ve belgelere bağlıdır.
- Planlama kolaylığı: İşverenler, acil ihtiyaç duydukları pozisyonları daha hızlı doldurabilir.
Bu avantajlar, özellikle akademik kurumlar ve kamu destekli araştırma kuruluşlarında görev alacak profesyoneller için süreci daha öngörülebilir hale getirir.
Hangi Meslek Grupları Kapsama Girebilir?
Muafiyet statüsü, belirli mesleklerle sınırlı değildir. Ancak aşağıdaki alanlarda çalışan kişiler arasında kota dışı başvuruya daha sık rastlanır:
- Akademisyenler ve öğretim görevlileri
- Tıp doktorları
- Biyoteknoloji uzmanları
- Mühendisler ve yazılım geliştiriciler
- Kamu sağlığı araştırmacıları
Bu mesleklerde görev alan adaylar, yukarıda belirtilen kurumlar bünyesinde ya da bu kurumlarla iş birliği içinde çalıştıklarında başvuru süreçleri hızlanabilir.
Muafiyetle başvuru yapabilmek cazip görünse de, süreçte bazı hassasiyetler vardır. İşverenin gerçekten muafiyet kapsamında olduğunu kanıtlanmalıdır. Ayrıca USCIS, bu tür başvuruları detaylı şekilde inceler ve destekleyici belgelerin eksiksiz şekilde sunulmasını bekler. Bu nedenle, başvuru öncesinde uygunluk değerlendirmesi yapılması ve belgelerin profesyonel bir şekilde hazırlanması söz konusu olmalıdır.
Özellikle kamu veya üniversite iş birliklerine dayalı istihdam planlarında, iş tanımı ve görev yeri gibi detayların başvuru dosyasında net şekilde sunulması sürecin sorunsuz ilerlemesine yol açar.
H-1B kota muafiyeti, başvuru sürecinde zaman kazandıran ve belirsizlikleri azaltan etkili bir yoldur. Eğer yukarıda belirtilen türde bir kurumda görev almayı planlıyorsanız veya böyle bir iş teklifiniz varsa, bu seçeneği mutlaka değerlendirmelisiniz. Uygun bir planlama ve doğru başvuru stratejisi ile, H-1B vizesine daha kısa sürede ve daha yüksek başarı olasılığıyla ulaşabilirsiniz.
Siz de H-1B kota muafiyetinden yararlanma ihtimalinizi değerlendirmek ya da ABD’de çalışma planlarınıza en uygun yolu belirlemek istiyorsanız, info@grapelaw.com adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz. Uzman ekibimiz, statünüze ve hedeflerinize göre size özel bir yol haritası hazırlayacaktır.
Kategoriler